Wykłady Pisma Świętego C. T. Russella (cz. 3)

Autor: Włodzimierz Bednarski

Wykłady Pisma Świętego C. T. Russella (cz. 3)

„Dokonana Tajemnica” - Tom VII

O powstaniu polskiej „Dokonanej Tajemnicy” w Towarzystwo Strażnica napisało:

„W początkach roku 1919 powołano do życia odrębną korporację w celu obsługiwania zborów polskojęzycznych. (...) Regularnie dwa razy w miesiącu publikowano polskie wydanie Strażnicy, a ponadto zbory mogły się zaopatrywać w kolejne tomy Wykładów Pisma Świętego i szereg broszur po polsku. (...) Ponadto wydano siódmy tom Wykładów, a nieco później książkę Harfa Boża” („Rocznik Świadków Jehowy 1994” 1994 s. 178-179).

Również badacze Pisma Św. z Chicago o VII tomie napisali podobnie:

„W roku 1918 została zorganizowana filia Polska Stowarzyszenia Badaczy Pisma Św. w Detroit, Mich. (...) Zostały przetłumaczone tomy 2, 3, 4, 5, 6 i 7 ...” („Straż i Zwiastun Obecności Chrystusa” Nr 3, 1979 s. 43).

Otóż moje poszukiwania niestety nie potwierdziły do dziś istnienia książkowego, jednotomowego wydania „Dokonanej Tajemnicy” wydanej w latach 1919-1922 (do maja), w którym to czasie istniała polska filia w Detroit.

Oto „odnalezione” przez autora edycje VII tomu:

1) Edycja zamieszczona w odcinkach w Strażnicy: „‘Strażnica’ w wydaniu (ang.) z 15 grudnia 1917 r. podawała: ‘(...) Jest on [VII tom] w tej chwili tłumaczony i publikowany odcinkami w Strażnicy niemieckiej, polskiej i greckiej’.” (Strażnica Nr 19, 1967 s. 7-przypis).

2) Edycja zawarta w dwóch książkach i broszurze: „Księga Prorocka Ezechiela” (brak roku wydania; ok. 1919; 288 stron; nakład 75.000), „Objawienie” (208 stron) i „Pieśń Salomonowa”. Te dwie ostatnie pozycje znane są autorowi z reklamówki „Katalog Książek” zamieszczonej w „Walka Armagieddonu” (bez roku wydania [1919] nakład 439.000). Ponieważ pierwsza książka w reklamówce ma podany tytuł „Proroctwo Ezekiela”, a więc różny od tego w rzeczywistości („Księga Prorocka Ezechiela”), wobec tego i pozostałe mogły mieć inny tytuł niż podaje reklama (autorowi nie udało się dotrzeć do tych książek). „Pieśń Salomonowa” jest zamieszczona w ang. edycjach „Dokonanej Tajemnicy”, brak jej zaś w pozostałych polskich edycjach.

3) Edycja z 1923 r. (712 stron, plus reklamy). Nakład podany w tej edycji - 2.400.000.

4) Edycja z 1925 r. (identyczna jak z 1923). Nakład podany w tej edycji - 2.539.500.

5) Edycja dużego formatu (A-4) mająca 224 strony, wydana ok. 1926 r. (brak daty wydania) przez filię polską, a właściwie już „Polski Oddział” przeniesiony do Brooklynu. Zawiera ona prawdopodobnie materiał z edycji angielskiej wydanej w 1926 r. (pierwsza ang. edycja 1917 r.) lub może nawet z ostatniej edycji z 1927 r.

Choć polskie edycje VII tomu (1923, 1925, i ok. 1926 r.) nie posiadają komentarza do „Pieśni Salomonowych” (The Song of Solomon; 28 stron druku), który zawierają edycje angielskie, to jednak mają dodatki, których nie ma w angielskich edycjach z 1917 i 1926 r. Są to: „Danielowe Widzenie Królestw Ziemskich” (11 stron druku) i „Jak należy czytać i rozumieć Biblię” (8 stron druku).

O różnicach między dostępnymi mi edycjami napisałem w artykule „Różne Dokonane Tajemnice” (www.brooklyn.org.pl), więc nie będziemy tu powtarzać tych informacji.

Oto zaś jeden przykład pozwalający zidentyfikować czas wydania ostatniej edycji polskiej:

„Dokonana Tajemnica” [The Finished Mystery] ed. ang. 1917 r.	„Dokonana Tajemnica” ed. pol. 1923 i 1925 r.	„Dokonana Tajemnica” [The Finished Mystery] ed. ang. 1926 r.	„Dokonana Tajemnica” ed. pol. ok. 1926 r. (bez roku wydania)
„wszystkie fazy upadku Babilonu nie prędzej się dokonają, aż upłynie dziesięć i pół roku od jesieni 1914 r.” (s. 178)	„wszystkie fazy upadku Babilonu nie prędzej się dokonają, aż upłynie dziesięć i pół roku od jesieni 1914 r.” (s. 213)	„wszystkie fazy upadku Babilonu nie prędzej się zaczną, aż upłynie dziesięć i pół roku od jesieni 1914 r.” (s. 178)	„wszystkie fazy upadku Babilonu nie prędzej się dokonają, aż upłynie dziesięć i pół roku od jesieni 1920 r.” (s. 66)

W tabeli widzimy, że w trzech pierwszych edycjach prorokowano o 1925 r., natomiast gdy ten rok zakończył się i nic się nie wydarzyło, zmieniono tę datę na 1931 r. Okazuje się więc, że edycja polska bez oznakowania musiała powstać ok. 1926 r., może nawet według edycji ang. z 1927 r.

„Dokonana Tajemnica” nigdy nie była wznawiana po wyczerpaniu ostatniego nakładu (ang. 1927 r.), bowiem Towarzystwo Strażnica już w 1930 r. wydało swój nowy komentarz do Apokalipsy pt. „Światło”, napisany przez Rutherforda, a inne grupy badaczy od początku nie uznawały VII tomu, choć wielu z nich posiada stare jego egzemplarze. Cenią tę książkę częściowo, gdyż zawiera ona np. życiorys Russella i przedstawia wiele jego nauk z którymi godzą się.

Właściwie nie wiadomo dlaczego badacze Pisma Św. odrzucają VII tom, bo przecież Russell sam zapowiadał, że jeśli on go nie napisze, to zrobi to ktoś inny, mając oczywiście na uwadze swoich zwolenników.

Zrobili to G. H. Fisher i C. J. Woodworth zbierając materiały i zapiski Russella, oczywiście pod kierownictwem Rutherforda. W tomie tym napisano też:

„Pośmiertne Dzieło Pastora Russell’a. Jego ostatnie poselstwo dla Umiłowanego Izraela Bożego (Mat. 20:9)” („Dokonana Tajemnica” 1925 s. II).

Nie wiem kto według badaczy Pisma Św. miałby ten VII tom napisać skoro go nie uznają w istniejącej wersji.

Dlaczego też nikt inny nie napisał odmiennego tomu na podstawie zapisków Russella?

G. H. Fisher i C. J. Woodworth byli bliskimi współpracownikami Russella i jeśli nie oni byliby upoważnieni do napisania tego tomu, to kto inny?

Przecież Fisher był jednym z wyznaczonych przez Russella do Komitetu Redakcyjnego Strażnicy („Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 64), natomiast Woodworth był jednym z siedemnastu mówców, którzy przemawiali na jego pogrzebie (przemówienia zamieszcza ang. Strażnica z 1 grudnia 1916 r.; tekst polski patrz „Świt Królestwa Bożego i Wtórej Obecności Jezusa Chrystusa” Nr 6, 1986 s. 34-35, wyd. „Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego”). Woodworth był później od 1919 r. redaktorem naczelnym „Złotego Wieku”, a od 1937 r. „Pociechy” („Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975” bez daty wydania, s. 52-53).

Wola Russella dotycząca VII tomu.

„Russell (...) już w roku 1896 obiecywał wydać tom siódmy” („Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975” bez daty wydania, s. 43).

„Pytanie (1916). - (...) Siódmy tom jeszcze nie wyszedł z pod prasy, a nawet nie jest jeszcze na prasie. (...) Wierzę iż w słusznym czasie Pan udzieli nam klucza który otworzy tę księgę. W międzyczasie będziemy odpoczywać. Siódmy tom otrzymacie tak prędko, jak Pan udzieli nam wyrozumienia księgi Objawienia” („Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania” 1947 [ang. 1917] s. 549).

„Pytanie (1916). - (...) Lecz są pewne rzeczy w Objawieniu, których ja nie rozumiem i dla tej przyczyny nie napiszę Siódmego Tomu, w którym nie życzę sobie podawać żadnych zgadywań. Kiedykolwiek napiszę Siódmy Tom na podstawie Księgi Objawienia, to muszę posiadać zadawalające wyrozumienie tego co nauczane jest w tej księdze. Do tego czasu nie będę go pisał” („Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania” 1947 [ang. 1917] s. 550).

„Pytanie (1916). - (Zadane przez Br. Sturgeon kilka godzin przed śmiercią Pastora Russell’a). - A co odnośnie Siódmego Tomu?

Odpowiedź. - Kto inny może go napisać” („Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania” 1947 [ang. 1917] s. 551).

„Pastor Russell często mówił, że siódmy tom Wykładów Pisma Św., miał być napisany i spodziewano się, że On go napisze. Biblia wykazuje iż musi być napisany. Pastor Russell przeniósł się do wieczności, a siódmy tom nie został wydany. W ostatniej chwili powiedział: ‘Kto inny napisze siódmy tom’.” („Dokonana Tajemnica” 1925 s. V).

„‘Brat Russell często mówił o tym, że napisze siódmy tom i jedna z jego ostatnich wypowiedzi na ten temat miała taki sens: «Gdy tylko znajdę klucz, napiszę siódmy tom; a jeśli Pan da klucz komuś innemu, może go napisać»’. W[atchtower] z r. 1917, str. 226” („Nowożytna Historia Świadków Jehowy” [bez daty wydania; słowa te opublikowane są w ang. Strażnicy 01.05 1955 s. 266-267] część I, s. 60-61).

„Russell (...) często wspominał o tomie siódmym. ‘Napiszę siódmy tom, kiedy tylko znajdę klucz’, mawiał, ‘a jeśli Pan da ten klucz komu innemu, to on go napisze’.” („Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975” bez daty wydania, s. 35).

„Russell za życia napisał i wydał 6 tomów (...) i już w roku 1896 obiecywał wydać tom siódmy, który miał dotyczyć Ksiąg Ezechiela i Objawienia, (...) na łożu śmierci oświadczył, iż ktoś inny powinien napisać ten siódmy tom” („Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975” bez daty wydania, s. 43).

„Kiedy o tę sprawę zapytał go tuż przed śmiercią towarzyszący mu w podróżach Menta Sturgeon, brat Russell odrzekł: ‘Może to napisać ktoś inny’.” („Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 623).

Relacje dotyczące powstania VII tomu.

Choć relacje te raczej uzupełniają się wzajemnie, to jednak jeśli chodzi o źródła dla treści VII tomu są one przynajmniej częściowo rozbieżne:

„pomiędzy ziemskich istot posłaniec Laodycejskiego Kościoła stał się zacniejszym nad innych, że sługą owym wiernym i roztropnym był - Charles Taze Russell. Ze względu na fakta zaznaczone czy nie jest dziw, że Pan nie zezwolił mu na wydanie siódmego tomu. Lecz faktem jest, że on go pisał. Książka ta może być właściwie nazwaną pośmiertnem wydaniem pism Pastora Russell’a. Dlaczego? Dlatego, że jemu Pan dał ‘klucz’. (...) Książka ta przeważnie jest zbiorem rzeczy, które on pisał, a te zostały zgromadzone w porządku przez właściwe zastosowanie symbolów, które on wyjaśnił Kościołowi.

W testamencie swoim Pastor Russell naznaczył G. H. Fisher’a ze Scranton Pa. jako jednego z członków komitetu redakcyjnego Watch Tower. Brat Fisher od wielu lat jest poświęconym Bogu i troskliwym badaczem Pisma Św. według otrzymanego światła od Boga przez posłańca Laodycejskiego Kościoła. Brat Fisher przez pewien czas badał uważnie i z modlitwą księgę Ezechiela i złożył jej wyjaśnienia.

Gdy Pastor Russell był jeszcze z nami dał on wskazówki bratu C. J. Woodworth, także ze Scranton Pa. aby przygotował Podręcznik dla Badaczy Pisma Świętego. (...) Przygotowanie tego podręcznika wymagało krytycznego przeglądy tego, co Pastor Russell napisał i z tego powodu brat Woodworth był lepiej zaznajomiony i w większej możności wytłumaczenia tekstów Pisma Świętego, które były dane przez Brata Russell’a. (...) Z tym kluczem, jaki Brat Russell jako sługa Boży złożył w jego ręce, brat Woodworth przy Bożej pomocy był zdolny zebrać wszystkie objaśnienia, jakie Brat Russell pisał odnośnie Objawienia i wytłumaczyć i zharmonizować inne części tej książki z Boskim Planem; podobnie traktował Pieśni Salomonowe.

Zdaje się iż było wolą Bożą, aby brat C. J. Woodworth i G. H. Fisher pod kierunkiem Watch Tower Bible and Tract Society (...) przygotowali siódmy tom. Mieszkając w jednym mieście pracowali jednak niezależnie jeden od drugiego, i nawet nie porównywali swoich notatek. Czytelnik może osądzić jak praca jednego zupełnie harmonizuje z drugim i Planem Bożym, co jest dowodem Boskiego kierownictwa.

Pastor Russell dawno temu powiedział iż siódmy tom nie miał służyć do rozwoju Kościoła; że poprzednie sześć tomów Wykładów Pisma Św., w tym względzie zawierają w sobie niezbędny duchowy pokarm. Gdy pytano, dlaczego tedy ma być pisany, odpowiedział: ‘Będzie on zapewne dany Kościołowi w czasie największej potrzeby, dla zachęcenia i pociechy’.”(„Dokonana Tajemnica” 1925 s. V-VII).

„dwaj staranni znawcy Biblii, Fisher i Woodworth, całymi miesiącami pracowali skrzętnie nad zestawieniem komentarza do biblijnych ksiąg Ezechiela i Objawienia z wcześniejszymi publikacjami Towarzystwa. Nowa książka była tym zestawieniem. Wydanie dzieła Dokonana Tajemnica stało się okazją do pięciogodzinnej buntowniczej wymiany zdań przy stole w Betel pod przewodnictwem wyżej wspomnianych pięciu wybitnych członków rodziny, do których przyłączali się dalsi. Daleko większa liczba wiernych braci nie mogła tolerować tej niezgody. Tak więc administracja postanowiła zwolnić nie tylko tych pięciu przywódców, lecz także tych, którzy pragnęli przyłączyć się do ich opozycji” („Nowożytna Historia Świadków Jehowy” [bez daty wydania; słowa te opublikowane są w ang. Strażnicy z 1955 r. s. 76] część I, s. 61).

„Kiedy brat Russell był prezesem Towarzystwa, decyzje o wydawaniu nowych publikacji podejmował wspólnie z wiceprezesem i sekretarzem-skarbnikiem. Nie konsultowano się w tej sprawie z całym zarządem. Rutherford postępował podobnie. Stąd też po jakimś czasie tych trzech członków prezydium zarządu Towarzystwa podjęło ważną decyzję. (...) Prezydium zarządu Towarzystwa postanowiło, że dwóch Badaczy Pisma Świętego, Clayton J. Woodworth i George H. Fisher, opracują książkę zawierającą komentarze do Objawienia, Pieśni nad Pieśniami i Księgi Ezechiela. Obaj współredaktorzy zgromadzili materiał do tej publikacji z pism brata Russella, a owoc swej pracy wydali jako siódmy tom Wykładów Pisma Świętego, nadając mu tytuł Dokonana tajemnica. Ponieważ zawarto w nim głównie myśli i komentarze C. T. Russella, nazwano go ‘pośmiertnym dziełem Pastora Russell’a’. Nowa książka ukazała się w połowie roku 1917. Nastał znamienny dzień 17 lipca. ‘Miałem dyżur w jadalni [domu Betel w Brooklynie], kiedy zadzwonił telefon’ - wspomina Martin O. Bowin. ‘Przygotowywaliśmy się do obiadu. Byłem najbliżej telefonu, więc podniosłem słuchawkę. Dzwonił brat Rutherford. «Kto jest z tobą?» - zapytał. «Louis» - odpowiedziałem. Kazał nam szybko przyjść do swego gabinetu i dodał: «Nie traćcie czasu na pukanie». Wręczył nam stos książek i polecił rozłożyć po jednej przy każdym nakryciu, zanim rodzina zejdzie się na obiad’. Wkrótce jadalnię napełnili członkowie rodziny Betel. Oto dalszy ciąg relacji brata Bowina: ‘Jak zwykle podziękowaliśmy Bogu. A wtedy się zaczęło! (...) Rozpoczęła się demonstracja przeciw drogiemu bratu Rutherfordowi, (...) której przewodził P. S. L. Johnson. (...) Głośno wykrzykując złośliwe oskarżenia, chodził tam i z powrotem - przystawali przed stołem brata Rutherforda, wygrażali mu pięściami i obsypywali go zarzutami. (...) Wszystko to trwało jakieś 5 godzin. Potem wszyscy wstali od stołów, na których pozostały wszystkie dania i mnóstwo nietkniętego jedzenia, a bracia musieli posprzątać, choć nie mieli już na to sił’.” („Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975” bez daty wydania, s. 35).

„Mimo szczerych chęci brat Russell nie zdążył napisać tego tomu. Kiedy umarł, Komitet Wykonawczy Towarzystwa upoważnił dwóch jego współpracowników, Claytona J. Woodwortha i George’a H. Fishera do przygotowania tej książki, będącej komentarzem Objawienia, Pieśni nad Pieśniami oraz Księgi Ezechiela. Częściowo oparli się oni na tym, co o tych księgach napisał Russell, i uzupełnili to innymi komentarzami i wyjaśnieniami. Upoważnieni członkowie zarządu zatwierdzili rękopis do druku i we wtorek 17 lipca 1917 roku przy stołach w jadalni członkowie rodziny Betel otrzymali gotową książkę. Przy tej sposobności podano też zaskakujący komunikat: czterech opozycyjnych członków zarządu usunięto ze stanowiska, a brat Rutherford wyznaczył na ich miejsce czterech braci. Jak to przyjęto? Na sali zawrzało” („Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 67).

Cenzura i zakaz rozpowszechniania VII tomu.

„Ale nie wszyscy byli zachwyceni sukcesem Dokonanej tajemnicy. Książka zawierała kilka bardzo ostrych uwag na temat kleru chrześcijańskiego. Do tego stopnia rozzłościło to duchownych, że zaczęto wywierać nacisk na władze, by zakazano rozpowszechniania publikacji Badaczy Pisma Świętego. W wyniku tej inspirowanej przez kler opozycji na początku roku 1918 w Kanadzie obłożono zakazem Dokonaną tajemnicę. Wkrótce również w USA nasilił się sprzeciw wobec Badaczy Pisma Świętego” („Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 69).

„Największy cios zadano Badaczom Pisma Świętego 7 maja 1918 roku, gdy władze federalne USA wydały nakaz aresztowania J. F. Rutherforda (...) oraz jego najbliższych współpracowników. (...) Pierwszy akt oskarżenia, skierowany przeciw większej liczbie osób, obejmował cztery punkty. Pierwsze dwa zarzucały Badaczom spisek naruszający ‘Ustawę o szpiegostwie’ z 15 czerwca 1917 roku, a dwa następne - planowanie lub prowadzenie działalności sprzecznej z prawem. Rzekomo spiskowali w celu nakłonienia innych do nieposłuszeństwa i do uchylania się od służby w siłach zbrojnych USA oraz w celu utrudnienia poboru i rekrutacji mężczyzn do tej służby, i to w okresie, gdy państwo znajdowało się w stanie wojny. Zarzucano im, że dopuścili się jednego i drugiego albo próbowali to uczynić. W oskarżeniu wspomniano konkretnie o wydaniu i rozpowszechnianiu książki Dokonana tajemnica” („Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 650).

„W książce Dokonana tajemnica nikomu nie zabroniono uczestniczyć w walkach zbrojnych. Objaśniając proroctwa, zacytowano jednak wyjątki ze Strażnicy z roku 1915, by wykazać niekonsekwencję duchownych, którzy podają się za sług Chrystusa, a jednocześnie pomagają wojującym krajom prowadzić rekrutację. Kiedy okazało się, iż władze mają zastrzeżenia wobec książki, brat Rutherford natychmiast wysłał do drukarza telegram z prośbą o wstrzymanie produkcji. Jednocześnie przedstawiciel Towarzystwa udał się do amerykańskiego wywiadu wojskowego, by uzyskać informacje, co konkretnie wywołuje wątpliwości. Gdy ustalono, że z powodu toczącej się wówczas wojny zastrzeżenia budziły w książce strony od 247 do 253, Towarzystwo poleciło wyciąć je ze wszystkich egzemplarzy przez udostępnieniem ich ogółowi. A kiedy władze powiadomiły prokuratorów okręgowych, iż dalsza dystrybucja będzie stanowić pogwałcenie ‘Ustawy om szpiegostwie’ (chociaż odmówiono wyrażenia opinii na temat zmienionej wersji), Towarzystwo zleciło całkowite wstrzymanie rozpowszechniania tej książki” („Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 652). [powyższe ocenzurowane strony wg polskiej edycji z 1925 r.: od połowy strony 294, do połowy strony 302; w tej polskiej edycji dodano też fragment na stronach 296-297 od słów „Wszyscy chrześcijanie...” do „federacyę kościołów”]

Warto też zauważyć, że o ile w powyższej publikacji wskazano na dobrą wolę Rutherforda na ocenzurownie VII tomu, to w innej skrytykowano dawne własne stanowisko:

„Od roku 1919 wszystko zaczęło się zmieniać (...) Jako odnowiona społeczność chrześcijańska wyznali bezzwłocznie swe grzechy zawierania kompromisów i do tego swe splamienie fałszywą religią. (...) Jako organizacja wspomnieli na swe grzechy, gdy z przyczyn kompromisu wycięli strony od 247 do 253 z książki The Finished Mystery /Dokonana tajemnica/, siódmego tomu Wykładów Pisma Św. aby się przypodobać rzekomym cenzorom ([W]atchtower z r. 1918, str. 77), a w Watch Tower zachęcali jej czytelników do ustalenia dnia 30 maja 1918 r. za dzień modlitwy i błagania, jak to zostało nakazane 2 kwietnia przez Kongres amerykański i ogłoszone 11 maja przez prezydenta Wilsona ([W]atchtower z r. 1918, str. 174). Prawili również komplementy rządom tego świata ([W]atchtower z r. 1918, s. 78) i zajmowali się niereligijnymi przedsięwzięciami” („Nowożytna Historia Świadków Jehowy” [bez daty wydania; słowa te opublikowane są w ang. Strażnicy z 1955 r. s. 76] część I, s. 79-80).

I jeszcze kilka słów o tzw. edycji „ZG” VII tomu z 1918 r., która stała się zapewne wzorcem dla polskiej wersji dużego formatu (A-4), oczywiście po naniesieniu kilku „poprawek”, bowiem ta w naszym języku ukazała się dopiero około 1926 r. (patrz powyżej pkt 5).

„Dnia 21 czerwca 1920 roku udostępniono do rozpowszechniania broszurowe wydanie książki Dokonana tajemnica. Potocznie nazywano je ‘ZG’ (‘Z’ to Zion’s Watch Tower [Strażnica Syjońska], pierwotna nazwa Strażnicy, a ‘G’ jako siódma litera alfabetu oznaczało siódmy tom Wykładów Pisma Świętego). Było to specjalne wydanie Strażnicy (z 1 marca 1918 roku), które po obłożeniu książki zakazem składowano w magazynach, a teraz rozprowadzano w cenie 20 centów za egzemplarz” („Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975” bez daty wydania, s. 54).

Prócz wielu różnic związanych z datami, które przedstawiono w artykule „Różne Dokonane Tajemnice”, zamieszczamy w tabeli kilka innych odmienności między wydaniem z 1925 r. i tym z ok. 1926 r.

„Dokonana Tajemnica” edycja polska 1925 r.	„Dokonana Tajemnica” edycja polska ok. 1926 r.
„Albowiem czas blisko jest. Rozpoczęło wypełniać się zaraz za czasów Św. Jana” (s. 13)	słowa opuszczone (s. 7)
„W tem miejscu szczególnie wskazuje, że Chrystus jest drzewem żywota” (s. 29)	słowa opuszczone (s. 12)
„Obecnie czas Lutra kończy się” (s. 49)	„Upłynęło czterysta lat od 31 Października 1517 do 31 Października 1917” (s. 18)
„Utrzymujemy przed-egzystencyę Jezusa jako potężne Słowo (Logos) - Mówcze narzędzie - ‘początek stworzenia Bożego’, ‘pierworodny wszelkiego stworzenia’, czynnik Niebiańskiego Ojca, Jehowy, we wszelkim dziele stworzenia. ‘Bez niego nic nie było uczynione co zostało uczynione’ (Obj. 3:14; 1:15; Jan 1:3). Utrzymujemy, iż to Słowo (Logos) stało się ciałem - stało się Dzieckiem Betlejemskim - zatem stało się Człowiekiem Jezusem, ‘świętym, niewinnym, niepokalanym, odłączonym od grzeszników’. Tak jak utrzymujemy człowieczeństwo Jezusa, podobnież na równo utrzymujemy Boskość Chrystusa - ‘Bóg także nader go wywyższył, i dał mu imię ponad wszelkie imię.’ Żydów 7:26; Filipensów 2:9. ‘My uznajemy osobistość Ducha Świętego w Ojcu i Synu; że Duch Święty pochodzi od obu, oraz objawia się we wszystkich, którzy otrzymują spłodzenie z Ducha Świętego i przez to stają się synami Bożymi. (Jan 1:12; 1 Piotr 1:3). Utrzymujemy zmartwychwstanie Chrystusa - że został uśmiercony w ciele, lecz ożywiony Duchem. Zaprzeczamy, że On był wzbudzony w ciele, a przeto odrzucamy jakiekolwiek twierdzenie do tego jako niemające podstawy Biblijnej (1 List Piotra 3:13; 2 List do Koryntów 3:17; 1 List do Koryntów 15:8; Dzieje Apostolskie 26:13-15)’.” (s. 63-64).	słowa opuszczone (s. 23) [w ang. edycji z 1917 r. na s. 57 zaznaczono, że jest to cytat z B. S. M. tzn. The Bible Students Monthly wydawanego przez Russella. Jednak w polskiej edycji 1925 r. tego nie podano.]
„(Narodzenie ciała Chrystusowego rozpoczęło się wprowadzeniem zmartwychwstania w roku 1878, zanim ucisk Chrześcijaństwa rozpoczął się w roku 1914. Podobnież narodzenie ciała będzie uzupełnione zanim nastąpi koniec ucisku na Chrześcijaństwo)” (s. 70)	słowa opuszczone (s. 25)
„Siedm dni przed potopem reprezentuje siedm literalnych dni, lub siedm lat w środku których ‘tygodnia lat’ ostatnie członki Mesyasza przejdą poza zasłonę. Klasa Wielkiego Grona zostanie odciętą przy końcu - fakt, że widzimy pierwszą połowę tego tygodnia tak jasno zaznaczoną, iż klasa Wielkiej Kompanii przy końcu może być odciętą;...” (s. 72)	„Siedm dni przed potopem reprezentuje siedm lat od roku 1914 do 1921 w środku których ‘tygodnia lat’ ostatnie członki Mesyasza przejdą poza zasłonę. Klasa Wielkiego Grona zostanie odciętą przy końcu - fakt, że widzimy pierwszą połowę tego tygodnia tak jasno zaznaczoną, to naprowadza nas na myśl, iż możemy się spodziewać, iż następne półczwarta roku będzie dawaniem świadectwa - przez Wielkie Grono;...” (s. 25)
„bracia nie są w ciemności, lecz inni znajdują się w niej (1 Tym. 5:4; F347)” (s. 81)	„bracia nie są w ciemności, lecz inni znajdują się w niej (2 Tym. 4:3, 4; F347)” (s. 27)
„nauczyciele mający świerzbiące uszy, skierowali ich ku baśniom (2 Tym. 4:3)” (s. 81)	słowa opuszczone (s. 27)
„I kołaczę (...) Z. ’04-124” (s. 82)	„I kołaczę (...) Z. ’04-124; Łuk 12:36; Pieśni Sal. 5:2-6” (s. 27)
„Jeśliby kto usłyszał głos mój. - Poznał moje poselstwo” (s. 82)	„Jeśliby kto usłyszał głos mój. - Pukanie jest dowodem obecności; a słudzy wiedzą o niej, aż dopiero w chwili przybycia i to nie stwierdzając tego oczyma. - Z. ’04-123” (s. 27)
„O siedmiu epokach, opisanych w poprzednich dwóch rozdziałach, kończących się szczególnie w R. P. 73, 325, 1160, 1378, 1518, 1874 i 1918” (s. 83)	„O siedmiu epokach, kończących się szczególnie w R. P. 73, 325, 1160, 1378, 1518, 1874 i 1918” (s. 28)
„Obecnie zaczynamy rozumieć w jaki sposób to się dzieje, że nic nie jest skrytego czegoby się dowiedzieć nie miano” (s. 91)	„Obecnie zaczynamy rozumieć w jaki sposób to się dzieje, że nic nie jest czegoby się dowiedzieć nie miano” (s. 30)
„Zobacz argument na stronicach 68-71 ” (s. 152)	słowa opuszczone (s. 48)
„Każdodziennie pamiętać będę (...) o drogich współpracownikach, w Bethel i wszędzie” (s. 171)	„Każdodziennie pamiętać będę (...) o drogich współpracownikach w Brooklińskim Przybytku i w Bethel i wszędzie” (s. 53)
„wszystkie fazy upadku Babilonu nie prędzej się dokonają, aż upłynie dziesięć i pół roku od jesieni 1914 r.” (s. 213)	„wszystkie fazy upadku Babilonu nie prędzej się dokonają, aż upłynie dziesięć i pół roku od jesieni 1920 r.” (s. 66)
„Mająca dziesięć rogów i siedm głów. - (...) 1 Sam. 2:10; 5 Mojż 33:17; 1 Król 22:11” (s. 232)	„Mająca dziesięć rogów i siedm głów. - (...) 1 Sam. 33:17; 1 Król 22:11” (s. 72)
„Iż w jedną godzinę przyszedł sąd twój. - W jednym roku. Obj. 17:12. (Wykonanie wyroku nastąpi w krótkim czasie.)” (s. 336)	„Iż w jedną godzinę przyszedł sąd twój. - W jednym roku, od 1917-1918. - Obj. 17:12. (Wykonanie wyroku nastąpi w krótkim czasie.)” (s. 107)
„22.8. A ja Jan widziałem i słyszałem te rzeczy. - Rozumiałem je. - Obj. 1:3” (s. 399)	„22.3. I nie będzie więcej żadnego przekleństwa - Zrozumiałem je. - Obj. 1:3” (s. 128) [prawdopodobnie pomyłkowo opuszczono słowa Ap 22:8, a powtórzono słowa z Ap 22:3]

Gdyby VII tom nie posiadał ponad siedmiuset stron, pewnie by warto było porównać jego oryginalną angielską edycję z 1917 r. z jego późniejszymi polskimi odpowiednikami. Ale taka szczegółowa analiza tekstów angielskich i polskich niestety przekracza zakres tego artykułu. Przedstawiamy jednak dwa przypadki porównania fragmentu angielskiego i polskiego.

The Finished Mystery edycja 1917 r.	„Dokonana Tajemnica” edycja 1925 r. oraz odmienne lekcje edycji z ok. 1926 r. (w nawiasach [])
„The seven days before the Deluge may represent seven years, from 1914 to 1921, in the midst of which ‘week of years’ the last members of the Messiah pass beyond the veil. The Great Company class shall be cut off at its end-the fact that we see the first half of this week so distinctly marked would lead us to expect three and one-half years more of witnessing by the Great Company class” (s. 64) [fragment ang. zgodny jest z ed. polską z ok. 1926 r. (fragmenty obok w nawiasach); tłumaczenie ang. tekstu podaje „Kryzys Sumienia” R. Franz 2006 s. 234]	„Siedm dni przed potopem reprezentuje siedm literalnych dni, lub siedm lat [„reprezentuje siedm lat od roku 1914 do 1921” (ed. ok. 1926 s. 25)] w środku których ‘tygodnia lat’ ostatnie członki Mesyasza przejdą poza zasłonę. Klasa Wielkiego Grona zostanie odciętą przy końcu - fakt, że widzimy pierwszą połowę tego tygodnia tak jasno zaznaczoną, iż klasa Wielkiej Kompanii przy końcu może być odciętą;... [jasno zaznaczoną, to naprowadza nas na myśl, iż możemy się spodziewać, iż następne półczwarta roku będzie dawaniem świadectwa - przez Wielkie Grono;...” (ed. ok. 1926 s. 25)]” (s. 72)
„The last observance of a typical jubilee by Israel, 626 B. C., was half way (2500 years each way) from the end of Adam’s Day, 3127 B. C., and the beginning of the Times of Restitution, A. D. 1874. The captivity, 606 B. C., marks the beginning of the Times of the Gentiles, half way (2520 years each way) between the end of Adam’s 1000-year day, 3127 B. C., and the end of Gentile Times, A. D. 1914. The captivity, 606 B. C., marks a point half way (3520 years each way) between the fall of man, 4127 B. C. and his full restoration to Divine favor, A. D. 2914” (s. 64) [tłumaczenie ang. tekstu podaje „Kryzys Sumienia” R. Franz 2006 s. 234, z zastrzeżeniem, że pomyłkowo zamiast daty 626 podano tam 606]	„Ostatnie obchodzenie figuralnego Jubileuszu przez Żydów roku 606 przed Chrystusem, było połową drogi (2500 lat w każdą stronę) między upadkiem Adama roku 4128 przed Chrystusem a początkiem czasu naprawienia wszystkich rzeczy - Restytucya R. P. 1874. Niewola babilońska roku 606 przed Chrystusem jest początkiem Czasów Pogan i jest połową drogi (2500 w każdą stronę) między końcem 1,000 dnia Adama, roku 3127 przed Chrystusem i końcem Czasów Pogan R. P. 1914. Niewola Babilońska roku 606 przed Chrystusem wskazuje na pół drogi (3250 lat) między upadkiem człowieka 4127 roku przed Chrystusem, a zupełnem przywróceniem Łaski Bożej R. P. 2914” (s. 72)

The Finished Mystery edycja 1917 r.

„Dokonana Tajemnica” edycja 1925 r. oraz odmienne lekcje edycji z ok. 1926 r. (w nawiasach [])

„The seven days before the Deluge may represent seven years, from 1914 to 1921, in the midst of which ‘week of years’ the last members of the Messiah pass beyond the veil. The Great Company class shall be cut off at its end-the fact that we see the first half of this week so distinctly marked would lead us to expect three and one-half years more of witnessing by the Great Company class” (s. 64)
[fragment ang. zgodny jest z ed. polską z ok. 1926 r. (fragmenty obok w nawiasach); tłumaczenie ang. tekstu podaje „Kryzys Sumienia” R. Franz 2006 s. 234]

„Siedm dni przed potopem reprezentuje siedm literalnych dni, lub siedm lat [„reprezentuje siedm lat od roku 1914 do 1921” (ed. ok. 1926 s. 25)] w środku których ‘tygodnia lat’ ostatnie członki Mesyasza przejdą poza zasłonę. Klasa Wielkiego Grona zostanie odciętą przy końcu - fakt, że widzimy pierwszą połowę tego tygodnia tak jasno zaznaczoną, iż klasa Wielkiej Kompanii przy końcu może być odciętą;... [jasno zaznaczoną, to naprowadza nas na myśl, iż możemy się spodziewać, iż następne półczwarta roku będzie dawaniem świadectwa - przez Wielkie Grono;...” (ed. ok. 1926 s. 25)]” (s. 72)

„The last observance of a typical jubilee by Israel, 626 B. C., was half way (2500 years each way) from the end of Adam’s Day, 3127 B. C., and the beginning of the Times of Restitution, A. D. 1874. The captivity, 606 B. C., marks the beginning of the Times of the Gentiles, half way (2520 years each way) between the end of Adam’s 1000-year day, 3127 B. C., and the end of Gentile Times, A. D. 1914. The captivity, 606 B. C., marks a point half way (3520 years each way) between the fall of man, 4127 B. C. and his full restoration to Divine favor, A. D. 2914” (s. 64)
[tłumaczenie ang. tekstu podaje „Kryzys Sumienia” R. Franz 2006 s. 234, z zastrzeżeniem, że pomyłkowo zamiast daty 626 podano tam 606]

„Ostatnie obchodzenie figuralnego Jubileuszu przez Żydów roku 606 przed Chrystusem, było połową drogi (2500 lat w każdą stronę) między upadkiem Adama roku 4128 przed Chrystusem a początkiem czasu naprawienia wszystkich rzeczy - Restytucya R. P. 1874. Niewola babilońska roku 606 przed Chrystusem jest początkiem Czasów Pogan i jest połową drogi (2500 w każdą stronę) między końcem 1,000 dnia Adama, roku 3127 przed Chrystusem i końcem Czasów Pogan R. P. 1914. Niewola Babilońska roku 606 przed Chrystusem wskazuje na pół drogi (3250 lat) między upadkiem człowieka 4127 roku przed Chrystusem, a zupełnem przywróceniem Łaski Bożej R. P. 2914” (s. 72)

Ponieważ porównanie dwóch angielskich edycji - pierwszej z 1917 r. i przedostatniej z 1926 r. - jest dość obszernym zagadnieniem, postaramy się to zrobić w osobnym artykule pt. „Różne Dokonane Tajemnice II”, który nawiązuje do wcześniejszego opracowania pt. „Różne Dokonane Tajemnice”. Autor żałuje jednocześnie, że nie było mu dane dotrzeć do ostatniego wydania 7 tomu, tego z 1927 r., który wspominany jest na anglojęzycznych stronach internetu (zawiera on tylko komentarz do Apokalipsy). Strażnica Nr 19, 1967 s. 7 tak o nim nadmienia:

„w roku 1920 został uchylony zakaz wydany na Siódmy Tom i dzięki temu znowu można było rozpowszechniać Dokonaną Tajemnicę po Stanach Zjednoczonych. Niemniej w roku 1927 zaprzestano rozpowszechniania tej książki i pozostałych sześciu tomów Wykładów Pisma Świętego, a zastąpiono je nowymi, powojennymi podręcznikami do studiowania Biblii”.

Jeszcze tylko na koniec dodajmy, z kronikarskiego obowiązku, że w Polsce reklamowano wszystkie siedem tomów aż do 1930 roku (patrz np. „Wyzwolenie” 1929 s. 351; „Złoty Wiek” 15.07 1930 s. 224), natomiast w USA ostatni raz oferuje się je w ang. Strażnicy 1 XI 1929 r. s. 322.

W IV części artykułu podamy kilkanaście cytatów z tomów Russella.